วัฒนธรรมการกินในประเทศไทยเริ่มมีความหลากหลายมากยิ่งขึ้น จะเห็นได้ว่าปัจจุบันมีอาหารหลากหลายเมนูที่จำเป็นต้องมีเครื่องจิ้มแซ่บ ๆ นัว ๆ เพื่อเข้าไปช่วยเพิ่มรสชาติให้อร่อยและกลมกล่อม การใช้น้ำปลาร้าเข้ามาประกอบเมนูเหล่านี้จึงกลายเป็นเรื่องที่ขาดไม่ได้ไปเสียแล้ว ดังจะเห็นได้จากทุกเมนูของร้านดัง ที่เลือกใช้น้ำปลาร้าปรุงสำเร็จมาเป็นส่วนประกอบของเครื่องจิ้ม ตามเมนูแนะนำด้านล่างนี้
1.เครื่องจิ้มหมูปลาร้า
เป็นเมนูชื่อดัง ที่ฮิตกันตลอดกาลเลยทีเดียว กับหมูย่างรสหวานนุ่ม ที่กินคู่กับน้ำปลาร้าสูตรเด็ด และผักแนมสารพัดชนิด ซึ่งสูตรทำน้ำจิ้มนั้นก็ไม่มีอะไรมาก แค่เตรียม หอมแดง กระเทียม พริกสด กะปิห่อใบตอง เสียบไม้ย่างไฟรอไว้จนหอมเกรียม นำลงมาโขลกหรือปั่นรวมกับน้ำตาลปึกเล็กน้อยเพื่อตัดรส ก่อนจะใช้น้ำปลาร้าปรุงสำเร็จที่อุ่นร้อนกำลังดีเทลงไปผสมจนเข้ากัน เพียงเท่านี้ คุณก็จะได้น้ำจิ้มหมูปลาร้าสูตรเด็ดไว้ทานเองที่บ้านโดยไม่ต้องรอคิวนานอีกต่อไป
2.น้ำจิ้มแจ่วอเนกประสงค์
สูตรนี้เป็นสูตรที่หลาย ๆ คนน่าจะคุ้นเคยกันดีพอสมควร เพราะเป็นน้ำจิ้มที่ทุกครัวเรือนในภูมิภาคต้องทำเป็น เนื่องจากสามารถนำไปใช้เป็นเครื่องจิ้มได้สารพัดชนิด หรือจะดัดแปลงไปทานเป็นน้ำพริกก็ยังได้ แถมยังมีวิธีทำที่ง่ายแสนง่ายจนคุณเองก็ทำได้มาฝากกัน เพียงแค่เตรียมพริกสด กระเทียม หอมแดง นำไปคั่วในกระทะจนเกรียมหอมโดยไม่ต้องใส่น้ำมัน แล้วนำมาโขลกรวมกับน้ำตาลปึกเพียงเล็กน้อยเพื่อตัดรสเค็ม เมื่อส่วนผสมทุกอย่างละเอียดและเข้ากันดีแล้ว ก็ใส่น้ำปลาร้าที่อุ่นร้อนดีแล้วลงไป ผสมให้เข้ากัน เพียงเท่านี้คุณก็จะได้น้ำจิ้มแจ่วสูตรสำเร็จไว้ทานเองที่บ้านโดยไม่ต้องหาซื้อให้ลำบากอีกต่อไป
3.น้ำจิ้มคอหมูย่างสูตรปลาร้า
เป็นอีกหนึ่งเมนูยอดฮิตที่ใคร ๆ ก็ต้องสั่ง ทีเด็ดของแต่ละร้านมักจะอยู่ที่เครื่องจิ้ม มากกว่าจะเป็นคอหมูย่าง เพราะเครื่องจิ้มที่ดีจะช่วยชูรสชาติอาหารให้โดดเด่นได้โดยไม่ต้องทำอะไรเพิ่ม ดังเช่นสูตรน้ำจิ้มคอหมูย่างร้านดังแห่งหนึ่งที่ใช้น้ำปลาร้าเป็นส่วนประกอบได้อย่างลงตัว โดยวิธีทำก็ไม่ยากนัก เพียงแค่เตรียมพริกสดและพริกจินดาแดงแห้งแช่น้ำอย่างละครึ่ง กระเทียมแกะเปลือก และกุ้งแห้งแช่น้ำ นำไปคั่วรวมกันในกระทะจนเกรียมหอม ก่อนจะนำมาปั่นหรือโขลกรวมกันจนละเอียด ใส่ข้าวคั่ว ปรุงรสด้วยน้ำเชื่อมและน้ำปลาร้าอีกนิดหน่อยโดยไม่ต้องใส่เครื่องปรุงรสใด ๆ เพียงเท่านี้คุณก็ได้น้ำจิ้มคอหมูย่างสูตรเด็ดไว้ทานเองที่บ้านแล้วล่ะ
นอกจากนี้ยังมีอีกหลายเมนูที่สามารถใช้น้ำปลาร้าเข้าไปเป็นส่วนประกอบได้ไม่ยากเลย ทั้งนี้เพราะน้ำปลาร้าปรุงสำเร็จได้ผ่านกรรมวิธีต่าง ๆ ที่ได้มาตรฐาน ทั้งในเรื่องของความสะอาด รสชาติ รวมไปถึงกลิ่นที่ถูกปรับเปลี่ยนให้หอมน่ารับประทานมากยิ่งขึ้น จากบรรดาเครื่องเทศต่าง ๆ ที่ใส่ลงไป ทำให้การใช้น้ำปลาร้าเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องปรุงในการประกอบอาหารของครัวเรือนจึงเกิดความนิยมได้ไม่ยาก ซึ่งทุกบ้านจำเป็นต้องมีติดเอาไว้สักขวดอย่างแน่นอน
